جایگاه موازنه در بدیع و بررسی آن در دیوان انوری

این مقاله به بررسی موازنه و انواع آن در دیوان انوری می‌پردازد. موازنه ‏یکی از صنایع لفظی در علم بدیع است که باعث ایجاد موسیقی بیشتر در شعر و در ‏نتیجه جذابیت و گیرایی آن می‌شود. موازنه از تقابل سجع‌های متوازن و گاه متوازی ‏شکل می‌گیرد. در این پژوهش ما انواع دیگری از موازنه را در دیوان انوری مشاهده ‏می‌کنیم که در کمتر کتاب بدیعی به آن پرداخته شده است؛ و آن وجود موازنه در ‏دو بیت متوالی است، به این صورت که مصرع اوّل بیت نخست با مصرع اوّل بیت ‏دوم و مصرع دوم بیت اوّل نیز با مصرع دوم بیت دوم موازنه دارند. نوع سوم آن نیز ‏به این صورت است که فقط دو مصرع اوّل در دو بیت متوالی با یکدیگر موازن ‏باشند یا دو مصرع دوم. ما در این پژوهش با آوردن شواهدی برای هر کدام از این ‏انواع به تبیین آنها پرداخته‌ایم. نتایج به دست آمده حاکی از این است که این ‏صنعت ادبی و انواع آن در دیوان انوری از پر بسامدترین آرایه‌هاست، و از آنجا که ‏انوری شاعری مدح‌گوی است از این شگرد برای تأثیر بیشتر در مخاطب خود سود ‏جسته است.‏